Συντάχθηκε απο τον/την Σ.Μουλιάτη -Ν.Μελιανός
Ο Αλεξάντερ Πέιν που είχαμε την τύχη και την τιμή να βρίσκεται στο νησί μας προσκεκλημένος του 3ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ Πάτμου έμεινε τέσσερις μέρες και έφυγε με τις καλύτερες εντυπώσεις.
Είναι ένας από τους πιο σημαντικούς σκηνοθέτες του Χόλιγουντ με ρίζες ελληνικές. 50άρης που μάλλον έφηβο θυμίζει, παρά τα γκριζαρισμένα του μαλλιά, πρόσχαρος και απλός που φτιάχνει ταινίες για κείνον, την οικογένεια του και τους φίλους του, γεννήθηκε στην Ομάχα της Νεμπράσκα και είναι Έλληνας δεύτερης γενιάς από την Αχαΐα.
Το πραγματικό του όνομα είναι Αλέξανδρος Παπαδόπουλος. Τον συναντήσαμε στον Γροίκο, στο ξενοδοχείο Patmos Aktis για μια συνέντευξη με τον Νίκο Μελιανό, του κάναμε ερωτήσεις στο κασετόφωνο γιατί δεν ήθελε στην κάμερα. Είναι πεποίθηση του μας εξήγησε η υπεύθυνη των δημοσίων σχέσεων του Φεστιβάλ κ. Αξιμπάση η οποία μας βοήθησε στη μετάφραση, να μη δίνει συνεντεύξεις στην κάμερα. Μαζί μας ήταν και ο δήμαρχος κ. Γρηγόρης Στόικος που ήρθε να γνωρίσει από κοντά τον διάσημο σκηνοθέτη Αλεξάντερ Πέιν.
«Δεν μου αρέσει καθόλου» απάντησε όταν τον ρωτήσαμε για τις εντυπώσεις του περί την Πάτμο, για να ξεσπάσει αμέσως σε γέλια και να ομολογήσει ότι η Πάτμος του αρέσει πάρα πολύ, ιδιαίτερα η Χώρα που έμενε και είναι ένας μοναδικός τόπος, με μοναδική αρχιτεκτονική.
Πιστεύει πως οι Έλληνες μεγαλουργούν στο εξωτερικό γιατί ξεκολλάνε από το παρελθόν και την ιστορία τους, κάτι που τους εμποδίζει να μεγαλουργήσουν στην Ελλάδα. Η διάθεση του για πραγματική ελευθερία είναι στο DNA του λόγω της ελληνικής του καταγωγής. Κατά την απονομή του ΟΣΚΑΡ στους Απόγονους που είπε δημόσια στη μητέρα του την ελληνική λέξη σ’ αγαπώ και ακούστηκε σε όλο τον κόσμο, το έκανε όχι μόνο για κείνη αλλά γιατί ήθελε να τιμήσει τους συμπατριώτες του Έλληνες.
Έχει σκηνοθετήσει πολλές ταινίες μεγάλου μήκους αλλά τα πιο γνωστά λόγω των Όσκαρ σεναρίου που τιμήθηκαν, είναι το Πλαγίως (sideways) και οι Απόγονοι. Οι ταινίες του δεν έχουν βία, αντίθετα καθημερινότητα με ρομαντισμό, έρωτα απλά και αριστουργηματικό δοσμένα .
Η επιτυχία δεν τον άλλαξε καθόλου και εξακολουθεί με τους φίλους του και την οικογένεια του να είναι ο ίδιος. Θα ήθελε να γράψει το σενάριο ενός βιβλίου γραμμένο από έλληνα συγγραφέα. Θα ήθελε να κάνει επίσης ριμέικ τον Ζορμπά του Καζαντζάκη. Είχε μία επαφή με τον Λαζόπουλο στη Θεσσαλονίκη, τον οποίο εκτιμά, αλλά τελικά δεν κατέληξαν σε συμφωνία.
Είμαι ευτυχισμένος μας είπε, που βρίσκομαι στην Ελλάδα αμέσως μετά το καλωσόρισμα που του κάναμε και τις φιλοφρονήσεις σε άψογα ελληνικά.
Αυτά και πολλά άλλα μας είπε στην παρακάτω συνέντευξη του:
Ξεκινήσαμε με μία τετριμμένη ερώτηση της οποίας όμως η απάντηση ενός μεγάλου σκηνοθέτη και τιμημένου με ΟΣΚΑΡ έχει πολύ μεγάλη σημασία για το νησί μας. Στην Ελλάδα έχετε έρθει πολλές φορές αλλά στην Πάτμο πρώτη φορά. Oι εντυπώσεις σας;
«Δεν μου αρέσει καθόλου» μας είπε σε άπταιστα ελληνικά και αμέσως ξέσπασε στα γέλια, προσθέτοντας τονισμένα αυτή τη φορά πάλι στα ελληνικά . «Είναι πάρα πολύ ωραία η Πάτμος»!!! (Συνέχισε όμως στα Αγγλικά και πότε – πότε έλεγε και μια ελληνική λέξη). Άρεσε και σε μένα και σε όσους άλλους ήρθαν. Τέσσερις μέρες είμαι εδώ και πέρασα πολύ ωραία. Η Πάτμος είναι ιδιαίτερο μέρος. Έμεινα στη Χώρα και εντυπωσιάστηκα. Είναι μοναδικός τόπος”.
Τα Όσκαρ στο «Πλαγίως» (Sideways) και στo «Οι Απόγονοι», οι προτεινόμενες για Χρυσή σφαίρα επτά ταινίες σας, και γενικά η μεγάλη επιτυχία τους, σας άλλαξε, άλλαξε τη σχέση με την οικογένεια σας, τους φίλους σας;
“Όχι. Με μένα δεν άλλαξε τίποτα. Δεν άλλαξε ούτε με την οικογένεια μου και τους πραγματικούς φίλους μου. Άλλαξε όμως όπως με βλέπουν οι άλλοι. Εγώ παραμένω ο ίδιος”.
Τα δύο βραβευθέντα με ΟΣΚΑΡ έργα σας είναι σενάρια από βιβλία – μυθιστορήματα. Υπάρχει κάποιο ελληνικό βιβλίο που σας έχει εντυπωσιάσει και θα θέλατε να γράψετε σενάριο και το κάνετε ταινία;
“Βεβαίως θα ήθελα, αλλά επειδή δεν διαβάζω ελληνικά θα ήθελα να ήταν μεταφρασμένο. Πολλοί Έλληνες μου προτείνουν να κάνω κάποιο σενάριο, αλλά μου προτείνουν βιβλία με σημαντικά μεν γεγονότα, αλλά «βαριά». Όπως με τη Σμύρνη κ.ά. Θα ήθελα όμως να κάνω ριμέικ τον Ζορμπά του Καζαντζάκη. Επίσης με τον Λάκη Λαζόπουλο είχα μία συνάντηση στη Θεσσαλονίκη και κάναμε μία συζήτηση για συνεργασία”.
Στις ταινίες σας απουσιάζει η βία. Απεναντίας υπάρχει ανθρωπιά , καθημερινότητα, ρομαντισμός, έρωτας. Αυτό γίνεται σαν αντίσταση στις αμερικανικές βίαιες ταινίες που κατακλύζουν τον κινηματογράφο, ή προέρχεται από το χαρακτήρα σας; “Είναι και τα δύο. Είμαι τελείως αντίθετος στη βία. Αντίθετος στις ταινίες που το κοινό περιμένει να δει πολύ βία για να τις χαρακτηρίσει καλές. Δεν μου αρέσει η βία, γιατί και η ζωή μου δεν έχει βία, δεν έχει ναρκωτικά, και όλα αυτά που περιέχονται σε αυτές τις ταινίες. Κάνω ταινίες για μένα, την οικογένεια μου και τους φίλους μου. Ταινίες με σημερινά θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο”.
Έχω διαβάσει πως οι συνεργάτες σας είναι πολύ ευχαριστημένοι μαζί σας. Δεν τους αγχώνετε δεν τους πιέζετε. Εσάς σας αγχώνει και σας πιέζει η συνεργασία σας, με στάρ όπως π.χ. τον Κλούνει στους Απόγονους ;
“Οι καλύτερες στιγμές στη ζωή μου είναι όταν δουλεύω. Σαν δημιουργός πρέπει να είσαι συνεργάσιμος και ανοιχτός σε όλα, για να μπορείς να δημιουργείς κλίμα καλής συνεργασίας και ηρεμίας με τους συνεργάτες σου. Ο Τζόρτζ Κλούνει παρ’ όλο που είναι σταρ, είναι ανθρώπινος και προσιτός, γι αυτό σε αυτόν έβλεπα έναν άνθρωπο σαν όλους τους άλλους”.
Μετανιώσατε που γίνατε σκηνοθέτης και όχι γιατρός και δικηγόρος που ήθελαν οι γονείς σας;
“Μετανιώνω όταν μιλάω γι αυτό. Το θεωρώ χάσιμο χρόνου γιατί πιστεύω ότι οι νέοι πρέπει να δοκιμάζουν και να επιμένουν σε αυτό που θέλουν να κάνουν. Αυτό έκανα. Nα προσθέσω επίσης ότι οι νέοι δεν πρέπει να λένε όχι στις ευκαιρίες που τους ανοίγονται και να δοκιμάζουν για να βρουν αυτό που τελικά τους ταιριάζει”.
Πόσο η ελληνική σας καταγωγή έχει συμβάλλει στην ελευθερία που βγαίνει στις ταινίες σας;
“Αν πράγματι βλέπετε ότι βγαίνει η ελευθερία στις ταινίες μου, μου αρέσει πάρα πολύ και σας ευχαριστώ. Η απάντηση βρίσκεται μέσα στην ερώτηση σας. Οι έλληνες της Αμερικής έχουμε τον αέρα της ελευθερίας και της δημιουργικότητας”.
Στο εξωτερικό οι Έλληνες μεγαλουργούν γιατί όχι και στην Ελλάδα πιστεύετε;
“Οι συνθήκες στο εξωτερικό είναι σαφώς καλύτερες και μπορεί να δημιουργήσει κάποιος καλύτερα. Ίσως είναι και θέμα νοοτροπίας και ότι οι Έλληνες είμαστε πιο χαλαροί. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η ιστορία κρατάει τους Έλληνες πίσω στο παρελθόν. Όταν ελευθερώνεσαι από την ιστορία ανοίγει ένα νέο πεδίο μπροστά στο μέλλον. Ίσως είναι ένα κλισέ οι Έλληνες να βλέπουν το παρελθόν και όχι το μέλλον . Οι Αμερικανοί πηγαίνουν μπροστά γιατί βλέπουν το μέλλον ενώ οι έλληνες βλέπουν το παρελθόν”.
Η έβδομη τέχνη περνάει θετικά μηνύματα στη δύσκολη εποχή που ζούμε;
“Όχι, όχι. Δεν περνάει τέτοια μηνύματα δυστυχώς μια και είναι εγκλωβισμένη στο σύστημα το οποίο επιδιώκει να προσφέρει χάριν του θεάματος και του κέρδους σκηνές βίας. Όμως ο κόσμος έχει χορτάσει από αυτά”.
Πώς αισθανθήκατε όταν κατά την απονομή του ΟΣΚΑΡ για την ταινία σας οι ΑΠΟΓΟΝΟΙ απευθυνόμενος στη μητέρα σας της είπατε ΣΑΓΑΠΩ στα ελληνικά;
“Ήταν κάτι που το είχα μελετήσει πολύ καιρό και πίστευα , ότι λέγοντας ελληνικά στη μητέρα μου απευθυνόμουν σε όλους τους Έλληνες τους οποίους αγαπώ και σέβομαι. Δεν ξεχνώ την ελληνική καταγωγή μου και ήθελα με αυτό τον τρόπο να τιμήσω τους συμπατριώτες μου. Ένοιωσα ότι ακουγότανε μια λέξη για την Ελλάδα εκείνη την στιγμή. Δεν κάνει τίποτα αλλά κάνει κάτι”.
Τέλος τον ρωτήσαμε εάν στα άμεσα σχέδια του είναι η δημιουργία μιας νέας ταινίας και μας απάντησε, ότι μετά την Πάτμο θα ξεκουραστεί. Απλώς έχει να κάνει ένα ταξίδι στο Περού και από τον Ιανουάριο του 2014 θα ξεκινήσει διάβασμα για να μπορέσει να αποφασίσει για τη δημιουργία της νέας του ταινίας.
Τον φωτογραφήσαμε τέλος με φόντο τον κόλπο του Γροίκου μαζί με τον Στήβ Κρικρή και Μπάμπη Τσούτσα εκ των οργανωτών του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ Πάτμου και άλλους συνεργάτες τους και τον δήμαρχο κ. Γρηγόρη Στόικο, και κείνος μας διαβεβαίωσε ότι θα γίνει ο καλύτερος πρεσβευτής της Πάτμου στο Χόλυγουντ και σε όλο τον κόσμο.